وظایف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور چیست؟

 

انسان از زمانی که زندگی اجتماعی را برگزید و متوجه شد که می تواند به وسیله نقاشی و نگارش، آثاری از خود بر جای بگذارد، به تدریج تعهدات خود را به صورت لوح یا سنگ نوشته ثبت نمود که هنوز آثاری از آنها باقی است. در ادیان مختلف؛ بخصوص دین مقدس اسلام، توصیه گردیده است که: « تعهدات خود را مکتوب کنید تا به فراموشی سپرده نشده و مدیون نگردید. » از جمله وظایف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که تحت نظارت و ریاست قوه قضائیه است، یکی ثبت املاک و دیگری ثبت اسناد است. اسنادی که بین اشخاص تنظیم می گردند گاهی هیچ ارتباطی با موضوع ملکی ندارد و تنها در ارتباط با مسائل مالی یا روابط حقوقی بین اشخاص است؛ مانند وکالت، وصایت، رضایت و نظایر آن. 

نحوه تشکیل « سازمان ثبت اسناد و املاک »

 

در جهت ایجاد نظم اجتماعی و به منظور جلوگیری از منازعات و اختلافات ملکی که گاهی در گذشته منجر به حوادث ناگواری می شد، ضرورت تصویب قوانینی در این جهت احساس شد و نتیجتا قانونی در سال 1302 هجری شمسی، به تصویب رسید و ثبت اموال غیرمنقول را به صورت اختیاری پیش بینی کرد و چون دارندگان این گونه اموال نظر قانونگذار را تأمین نکرده و نسبت به ثبت املاک اقدام ننموده و مشکلات همچنان باقی بود؛ لذا در سال 1310 هجری شمسی، قانون دیگری که ثبت املاک را اجباری نمود جایگزین آن شد و دارندگان املاک را به نوعی مجبور به ثبت املاک خود نمود که هنوز این قانون با اصلاحات بعدی در جریان است و مطابق آن عمل می شود. در قانون اخیر، دولت مؤظف گردید که رأسا مبادرت به ثبت املاک نماید ( ماده 9 قانون ثبت ) و این وظیفه به وزارت عدلیه آن زمان محول شد. در وزارت عدلیه ( وزارت دادگستری )، سازمانی به نام « سازمان ثبت اسناد و املاک » تشکیل گردیده که عهده دار اجراء قانون مذکور می باشد. البته در بدو امر، این تشکیلات به صورت اداره ای بود که بعدا به علت نیاز و گستردگی وظایف، در سال 1352 هجری شمسی، تبدیل به سازمان شد که در حال حاضر، زیرمجموعه قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران می باشد.